Behulpzaam zijn
Sta jij altijd klaar voor anderen? Moet je altijd behulpzaam zijn? Of zijn er ook goede redenen om NEE te zeggen? Voel jij weleens druk om ja te zeggen op vragen omdat nee zeggen eigenlijk niet kan of hoort? En ben jij je ook bewust dat altijd JA zeggen een nadelig effect heeft op je eigen productiviteit, je kwaliteit van werken, je gemoedsrust en mate van stress?
Wanneer het slimmer is om NEE te zeggen
Behulpzaam zijn is een fijne eigenschap. Maar wel in de juiste mate, voor de juiste redenen en op het juiste moment. Want anders dreigt elke ja een nee tegen jezelf te worden helaas. Loop deze checklist eens langs bij een volgend dringend verzoek aan jou:
Stap 1: Bepaal eerst wat er voor jou op dit moment echt toe doet: Wat is belangrijk voor jou nu of in de nabije toekomst. Is het werk of de taak waar jij zelf al mee bezig bent belangrijk? En wat is er nu of in de nabije toekomst het meest belangrijk voor het team waarin je werkt? Je intuïtie zal je een seintje geven of de "vraag" die aan jou gesteld wordt belangrijk is op dat moment én op het juiste moment gesteld is aan de juiste persoon (jij).
Stap 2: Sta dan stil bij degene die jouw hulp vraagt: Doet hij/zij dit vaker? Dagelijks? Of misschien (minder dan) eens per maand? En stel ook dezelfde belangrijkheidsvraag t.a.v. het werk of de taak van deze persoon. Vraagt iemand je een enkele keer om hulp bij belangrijk werk? Zeg dan gerust ja en overweeg in de andere gevallen in ieder geval de optie om nee te zeggen. Stap 3: Hoe ervaar jij jouw belasting op dat moment? Voel je voldoende ruimte en nauwelijks stress? Of heb jij zelf een deadline voor je liggen die al de nodige druk op jou legt? In het laatste geval is het waarschijnlijker slimmer om nee te zeggen. Stap 4: Check dan nog even de belangrijkheid van jullie beide taken ten opzichte van elkaar: Is het verzoek toch belangrijker dan het werk dat jij op dat moment hebt liggen? Dan kan ja zeggen de juiste stap zijn. Kader dan nog even goed de tijd en de geboden hulp af zodat je ook jezelf niet in de vingers snijdt en misschien ontstaat er zelfs een win-win door wederzijdse samenwerking. Bescherm je eigen tijd en belasting door gezonde grenzen te stellen. Nee zeggen is daar een onderdeel van. Voelt het als een nee? Wees bereid dit dan ook uit te spreken. Ja en de consequenties dan? Het is natuurlijk heel logisch om zo objectief mogelijk belangrijkheid af te wegen en vervolgens je eigen persoonlijke belangen en belasting hierin mee te nemen. Maar dan wordt het pas echt lastig nietwaar? Want als je de "nee" uitspreekt zijn er vervolgens gevolgen waar je mee moet dealen. Dat klopt en ik hoor je:) Want de ander heeft namelijk zelf een groot belang en rekent er eigenlijk ook op dat jij "ja" zegt. Jouw NEE heeft dus mogelijk consequenties, zeker waar. Maar ik leg hier vooral ook even de nadruk op "mogelijk", want het is namelijk slechts een optie. Al wil je brein je liefst doen geloven dat bij nee zeggen en worst case scenario gaat draaien. In de meeste gevallen zullen ze er gewoon niet zijn en valt de impact reuze mee! Relationele gevolgen Dit is een belangrijke reden om alsmaar ja te zeggen. Omdat we met anderen samenwerken heb je te maken met de relationele impact van jouw acties. Want als je nee zegt terwijl een ander een ja van je verwacht kan dat een effect hebben op de relatie.
Zo kan je loyaliteit ter discussie gesteld worden, of je werkattitude of misschien wel je rol als teamlid. En natuurlijk wat ons persoonlijk vaak raakt: vinden ze me nog wel aardig? En dan kunnen er nog korte termijn of lange termijn gevolgen aan vastzitten. Want wat als je iemand teleurstelt en deze persoon wordt later je manager? Of erger nog: je zegt nee tegen een heel team! En al deze mensen kunnen dan iets van je gaan vinden of dit verder uitdragen naar buiten en dus invloed hebben op jouw reputatie........ Daar heb je dus een flinke twijfel en zelfs angst te pakken. Je brein maakt van al deze gevaren als gauw een enorm risico en zal je daarmee beïnvloeden in je keuze. En dit zorgt er weer voor dat je ondanks dat je er volgens de stappen een goede afweging in hebt gemaakt je toch steeds weer JA zegt. Gelukkig kan ik je daarin geruststellen: in de praktijk blijkt dat als jij namelijk kwaliteit laat zien in je werk, over het algemeen voldoende betrokken bent bij anderen en het teambelang en met heldere afwegingen en redenen ja of nee zegt is er nauwelijks kans dat er negatieve relationele gevolgen aan een nee blijven kleven. En dat levert uiteindelijk jou een grote meerwaarde op. Want als jij voortaan op een weloverwogen manier authentiek nee zegt? Dan leren mensen ook om jouw tijd te respecteren en vragen je pas als je hulp écht nodig en gewenst is. Succes met nee zeggen!
Comments